شير مادر
شير مادر سرشار از مواد مغذي و داراي انواع ويتامين هاست و بهتر از هر چيز ديگري رشد فرزند دلبند شما راتضمين مي کند.
کودکي که در دوران اوليه زندگي خود تغذيه مناسب داشته باشد به رشد و پرورش جسماني کامل دست يافته ، در آينده فردي تندرست و شاداب خواهد بود.
مزاياي شير مادر
شير مادر تا يکسالگي براي نوزاد بهترين است و موجب مي شود نوزاد کمتر دچار عفونت هاي مختلف شود.
شير مادر بعلت دارا بودن ماده ايمني به نام ايمونوگلوبين تا حدود زيادي اسهال و استفراغ نوزاد را کاهش مي دهد و نسبت به بعضي بيماريهاي ديگر ايجاد مصونيت نموده و مي توان گفت اولين واکسن نوزاد است . شيرمادر نه تنها کاملترين غذا براي نوزاد است بلکه عامل مهمي در پيشگيري از عفونت و ضامن سلامتي جسمي و رواني شيرخوار مي شود.
شير مادر درجه حرارت مناسب داشته ، از آلودگي عاري است و ميزان ابتلا به آسم و آلرژي را در شيرخوار کاهش مي دهد.
شير مادر آسودگي رواني و رشد عاطفي نوزاد را تامين مي نمايد و موجب افزايش ارتباط بين مادر و کودک مي گردد.
تغذيه با شيرمادر مواد زايد توليد نمي کند ، استفاده از شيرخشک با زباله هايي همچون بسته بنديهاي قوطي شيرخشک و بطري و اتلاف کاغذ همراه است.
شيرمادر در هر زماني با دماي مناسب و با توجه به نياز کودک در دسترس اوست . و براي درست کردن شيرخشک نياز به آب و استريل کردن بطري و سرشيشه و حمل آنها است . شيرمادر نياز به حمل ندارد و هر کجا برود آمادگي توليد شير وجود دارد بدون آنکه گرم يا سرد باشد.
شير هر مادر مناسب با نياز کودکش مي باشد و حتي شيرمادر ديگر مناسب همان کودک نمي باشد . مسلما شيرخشک از اين خاصيت برخوردار نيست. يعني ترکيب شير هر مادر متفاوت است و با توجه به نارس بودن کودک و يا خيلي موارد ديگر اين ترکيب متناسب با نياز کودک تغيير مي کند.
نکاتي در مورد شيردهي
شير مادر در روزهاي اول تولد نوزاد کم مي باشد _ البته در اين مدت هم نوزاد احتياج کمتري به شير دارد .
شير مادردر روزهاي اول آغوز ناميده مي شود که براي نوزاد ضروري است بنابراين تعذيه نوزاد را بلافاصله بعد از زايمان و با آغوز شروع کنيد و ادامه دهيد.
تداوم شيردادن از پستان مادر با فواصل کوتاه مهمترين عامل ترشح و افزايش شير مادر مي باشد ، لذا بهيچ عنوان نبايستي به نوزاد شيرخشک داد ، مگر در موارد استثنايي که با بايستي حتما توسط پزشک توصيه شود.
بيماريهاي رايج مادران و مصرف دارو توسط مادر مانع از شيردادن به نوزاد نمي باشد . بجز چند مورد استثنايي که بايستي توسط پزشک کودکان تجويز شود.
دفعات تغذيه از پستان بايستي بر مبناي خواست نوزاد باشد _ حدود ۸تا۱۲ بار در طول بيست و چهار ساعت در صورتيکه شيرخوار از شيرمادر استفاده مي کند نيازي به نوشيدن آب اضافي ندارد و اگر بعلت گرمي محيط نياز به آب اضافي باشد ميتوان از آب جوئشيده خنک شده استفاده کرد.
بهترين راه براي تشخيص کافي بودن شيرمادر ، افزايش وزن و قد شيرخوار بر اساس منحني رشد است که با مراجعه به پزشک کودکان و با بررسي رشد ماهيانه شيرخوار اين کار ميسر است .
نوزاد در روزهاي اول تولد کمي وزن از دست مي دهد . اين پديده طبيهي است و نبايد آنرا به حساب کمبود شيرمادر گذاشت .
اصولا تشخيص کمبود شيرمادر و احتياج به شيرخشک در صلاحيت پزشک کودکان است ، لذا بدون مشاوره با پزشک کودکان اقدام به تجويز شيرخشک ننمائيد.
کليد موفقيت در شيردهي اعتماد به نفس است ، نياز به شبردهي نياز به تصميم و تعهد مادر دارد.
شيردادن به نوزاد خيلي زود و ظرف يکساعت بعد از تولد
تغذيه شيرخوار بطور مکرر و بر حسب ميل و يا تقاضاي او
تغذيه انحصاري شيرخوار فقط با شيرمادر در تمام مدت مرخصي زايمان
قرص ضدحاملگي اثر سوء بر روي شيرمادر دارد
خوردن مايعات زياد توسط مادر و مک زدن پستان مادر بوسيله نوزاد شير را زياد مي کند.
و شما پدر عزيز ، به منظور تغذيه فرزندتان با شيرمادر براي تشويق و حمايت از همسر خود با همه توان تلاش کنيد . توجه کنيد که همسر شما در دوران شيردهي حساستر از ديگر مواقع بوده و نيازهاي عاطفي ، رواني و تعذيه اي خاص دارد.
توصيه هائي هنگام شير دادن به کودک
قبل از شير دادن دستهايتان را بشويد و پستان خود را آب ولرم تميز کنيد . پستان را با استفاده از صابون يا مواد ضد عفوني تحريک نکنيد.
هنگام شير دادن نوزاد را بغل کرده ، سر او را بالاتر نگه داريد ، توجه کنيد که سينه شما روي بيني نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود براي جلگيري از اينکار چهار انگشت خودر را زير سينه و انگشت شست را روي سينه قرار دهيد . برخي از مادران از دو انگشت خود بصورت قيچي استفاده مي کنند که اينکار سبب کاهش شير مي شود.
در اوايل تولد به نوزاد از هر دو پستان خود شير دهيد.
پس از اينکه از يک سينه شيرخورد ، پشت او را ماساژ دهيد تا آروغ بزند ، سپس سينه ديگر را به او بدهيد و عمل ماساژ را تکرار کنيد.
براي جلوگيري ار پريدن شير در گلوي نوزاد ، او را پس از خوردن شير يا به پهلوي راست يا چپ بخوابانيد . توجه کنيد که هيچوقت نوزاد را بر روي شکم نخوابانيد.
شيرمادر تا شش ماهگي براي رفع نيازهاي شيرخوار کافي است و در اين دوره به جز آب در مواقع نياز يا استفاده از قطره هايي که پزشک توصيه مي کنند ، هيچ چيز ديگر به کودک ندهيد.
از شيردهي در حالت خوابيده خودداري کنيد و حتما نوزاد را در آغوش گرفته و به او شير دهيد.
نکاتي در مورد دوشيدن شير
بهتر است دوشيدن شير زماني صورت گيرد که پستانها پر از شير است ، معمولا بهترين زمان صبح هاست.
استراحت مادر به مدت ۱۰تا۲۰ دقيقه قبل از دوشيدن شير ، خوردن مايعات نظير يک ليوان شير ، آب ميوه ، چاي کمرنگ و… مي تواند کمک موثري باشد ، البته مايعات گرم بيشتر از مايعات سرد به تولد شير کمک مي کند.
دوشيدن شير با دست بهترين روش دوشيدن است و به استفاده از پمپ هاي دستي ترجيح دارد .شستن دستها با صابون و شستن سينه با آب ساده توصيه مي شود.
بهتر است مادران در موقع دوشيدن شير در محيطي آرام و ساکت و بدور از اضطراب فشارهاي عصبي و در يک وضعيت راحت بنشينند.
فکر کردن به نوزاد ، نگاه کردن به او و يا نشستن در کنار او و يا شنيدن صداي کودک به ترشح شدن شير کمک مي کند.
استفاده از حوله گرم و مرطوب به مدت ۱۰تا۱۵ دقيقه روي پستان و نوک آن و يا حمام کردن يا ماساژ دادن به جاري شدن شير کمک مي کند.
منبع : سايت پزشکان فارسي زبان
