چطور قهوه ترك دم كنيم؟
قهوه ترك به نام‌هايي چون قهوه يوناني و ارمنستاني هم شناخته مي‌شود و نوشيدن آن در مناطق خاورميانه، شمال آْفريقا، ارمنستان، سومالي و كشورهاي حوزه بالكان رايج است.
مي‌گويند روش تهيه اين قهوه در دمشق ابداع شد و در زمان امپراتوري عثماني گسترش يافت. فرهنگ خوردن قهوه در كشورهاي حوزه بالكان بسيار رايج است؛ به ويژه خوردن قهوه‌هايي كه با روش‌هاي ويژه توليد ميشوند.
اين روزها قهوه ترك هنوز هم به عنوان يك نوشيدني سنتي در كشورهايي چون يونان، مصر و رستوران‌هاي تركي در سراسر جهان رواج دارد.
در شبه جزيره عربستان هم سنتي خاص براي قهوه وجود دارد. نخستين بار درخت قهوه در 1100 پس از ميلاد به اين منطقه آورده شد و پس از آن نوشيدن آن در ميان اعراب گسترش يافت.
در سال 1475 نخستين قهوه‌خانه در پايتخت امپراتوري بيزانس راه‌اندازي شد كه در آن قهوه ترك سرو ميشد. بر اساس روايات، صاحب اين قهوه‌خانه اهل يونان بود. پس از آن يك قهوه‌خانه در استانبول احداث شد.
حدود سال 1600 ميلادي بود كه قهوه به اروپاي مركزي راه يافت و در سال 1607 در بندر ونيز به دنياي جديد معرفي شد. چندي نگذشت كه قهوه به محبوب‌ترين نوشيدني دنيا تبديل شد كه تا امروز هم اين روند ادامه دارد.
امروزه در هر سال بيش از 400 ميليارد فنجان قهوه در جهان مصرف مي‌شود و بزرگترين توليدكننده قهوه در جهان برزيل است.
قهوه و قهوه ترك
در تركيه تا سال 1980 به قهوه ترك همان قهوه مي‌گفتند. در اين سال بود كه قهوه‌هايي كه به روش‌هاي اروپايي حاضر مي‌شدند وارد اين كشور شدند و از آن زمان به بعد واژه "ترك" پس از قهوه براي نشان دادن قهوه سنتي به كار برده شد.
براي درست كردن قهوه ترك به روش سنتي آن، مواد خاصي لازم است. ترك‌ها قهوه را در فنجان‌هاي دسته‌دار نمي‌نوشيدند. آنها از فنجان‌هاي كوچك بي‌دسته استفاده مي‌كردند و فنجان را در ظرفي مسي با دسته چوبي قرار مي‌دادند.
براي قهوه ترك به يك ظرف كوچك قهوه‌جوش، اجاق و يك قاشق چايخوري هم نياز داريد. اجزاي تشكيل دهنده قهوه شما هم قهوه، آب سرد و شكر (در صورت علاقه) است.
از قاشق براي اندازه‌گيري قهوه و شكر استفاده مي‌كنند. قاشق‌هاي چايخوري كه ترك‌ها از آن استفاده مي‌كنند معمولا يك سانتي‌متر طول و نيم سانتي‌متر عرض دارند.
روش كار: راز يك قهوه خوشمزه در پخت آن بر حرارت ملايم است. مي‌گويند قهوه نبايد زودتر از پنج دقيقه حاضر شود. براي قهوه ترك، مانند همه انواع ديگر قهوه‌ها بايد از پودر دانههاي قهوه تازه برشته شده استفاده كنيد. قهوه‌اي كه زياد برشته شده باشد، ترجيح دارد اما حتي آنهايي كه به طور متوسط هم برشته شده‌اند عطر و بوي خوبي مي‌دهند.
براي آسياب كردن دانههاي قهوه مي‌توانيد از آسيب‌هاي قديمي يا امروزي استفاده كنيد. فرقي ندارد؛ مهم اين است كه در پايان پودر قهوه‌اي يكدست داشته باشيد. دانههاي قهوه ترك بايد خيلي خوب آرد شوند و پودر كاملا ريز و يكدستي داشته باشند. پودر قهوه‌اي كه براي طبخ قهوه ترك به كار مي‌رود، معمولا بهترين نوع پودر قهوه است.
براي گرفتن نتيجه بهتر، بايد از آب سرد استفاده كنيد. اگر هم مي‌خواهيد شكر در آن بريزيد، از شكرهايي استفاده كنيد كه به راحتي در آب حل ميشوند.
ميزان آب مورد نياز را هم مي‌توانيد با يك فنجان اندازه بگيريد. معمولا ابتدا آب را داخل ظرف قهوه‌جوش مي‌ريزند و بعد قهوه و شكر را به آن اضافه مي‌كنند.
براي هر فنجان قهوه، يك تا دو قاشق قهوه لازم است. در تركيه، براي ميزان شيريني قهوه چهار درجه دارند. به قهوه بدون شكر مي‌گويند: ساده. قهوه‌اي كه يك نصفه قاشق چايخوري شكر داشته باشد «شكرلي» است. قهوه‌اي كه يك قاشق شكر دارد: «ارتا شكرلي» و قهوه‌اي با شكر زياد «چوخ شكرلي».
قهوه را تا زماني كه شكر حل شود، هم بزنيد. بعد از اين مرحله، قاشق را از قهوه‌جوش بيرون بياوريد و قهوه‌جوش را روي اجاق بگذاريد. در مدتي كه قهوه روي حرارت قرار دارد اصلا آن را هم نزنيد زيرا باعث مي‌شود كف قهوه از بين برود. زماني كه قهوه شروع به جوشيدن كرد،ظرف را از روي اجاق برداريد و قهوه را در ظرف بريزيد.
قهوه تركي كه درست آماده شده باشد، يك لايه نازك از كف روي خود دارد. چنين كفي تنها زماني به دست مي‌آيد كه آب استفاده شده سرد باشد و قهوه با حرارت اندك به جوش بيايد.
مي‌توانيد 20 ثانيه پس از جوش آمدن قهوه صبر كنيد سپس قهوه را از روي چراغ برداريد. اما به اين ترتيب قهوه يكدست و خوش طعمي داريد كه كفي روي آن نيست.
براي اينكه هم قهوه يكدست را داشته باشيد و هم كف روي آن را، مي‌توانيد زماني كه كف تشكيل شد آن را در فنجان بريزيد و بگذاريد باقي قهوه بيشتر بجوشد.
البته روش‌هاي ديگري هم براي تهيه قهوه ترك وجود دارد. مثلا در برخي از مدارس آشپزي، مي‌گويند ابتدا آب را داغ كنيد، بعد شكر را به آن اضافه كنيد و بگذاريد خوب حل شود. محصول اين كار شربتي است كه دماي جوش بالاتري نسبت به آب دارد. آنگاه قهوه و هل را به آن اضافه كنيد و بگذاريد كه مخلوط به قل‌قل بيفتد.
وقتي مايع به جوش آمد، پيش از آنكه آن را در فنجان بريزيد، يك بار آن را از روي حرارت برداريد و دوباره پس از چند لحظه روي حرارت قرار دهيد. (برخي تا سه بار اين حركت را انجام مي‌دهند) دوباره بگذاريد جوش بيايد. با اين كار قهوه خوش عطرتري خواهيد داشت.
آداب نوشيدن
معمولا قهوه ترك را خيلي به آرامي مي‌نوشند. در كنار آن يك ليوان آب سرد هم سرو مي‌شود. آب را پيش از قهوه مي‌نوشند تا دهان تازه باشد و طعم قهوه را بهتر درك كنند. بعضي‌ها هم پيش از خوردن قهوه (به ويژه بعد از غذا) يك ليوان عرق نعنا مي‌نوشند.
امروزه در هر جاي جهان كه باشيد براي رفع خستگي و به بهانه استراحتي كوتاه يا حتي براي درآوردن اداي روشنفكران هم كه شده، به راحتي مي‌توان يك فنجان قهوه اسپرسو تهيه كرد.
كافي است به اولين كافي‌شاپ دوروبرتان مراجعه كنيد. با اينكه قهوه به عنوان نوشيدني گرم سال‌هاست در ميان مردم رواج دارد اما كافي‌شاپ كه قهوه اسپرسو يكي از اساسي‌ترين اركان آن به شمار مي‌رود، پديده‌اي است كه ظهور آن به سال‌هاي اخير برمي‌گردد.
براي مثال در آمريكاي دهه 1960 چيزي به اسم كافي‌شاپ اساسا وجود نداشت و در سال 1987 تعداد اين مكان‌هاي دوست داشتني در شهر سياتل تنها هفده تا بود.
در واقع اختراع دستگاه اسپرسو كه باعث شد تهيه قهوه خوش طعم و دلچسبي به همين نام به راحتي امكان‌پذير باشد، ارتباط تنگاتنگي با افزايش تعداد كافي‌شاپ‌ها در سراسر جهان دارد.
امروزه اسپرسو بي‌شك پرطرفدارترين قهوه در جهان است. به هر حال اين نوشيدگي گرم آنقدر خواهان داشته كه شركت‌هاي سازنده دستگاه اسپرسو را به فكر توليد مدل‌هاي خانگي آن نيز انداخته است.
البته نوشيدني‌هاي گرم ديگري مثل كاپوچينو، كافه لاته و كافه موكا نيز وجود دارند كه به عنوان انواع اسپرسو در كافي‌شاپ‌ها سرو ميشوند، اما در تركيب همه آنها يك يا چند فنجان اسپرسو به كار مي‌رود.
آنچه در كافي‌شاپ‌ها در قبال سفارش اسپرسو به مشتريان داده مي‌شود، اندكي قهوه بسيار قوي است كه در فنجاني كوچك مي‌ريزند. يك فنجان اسپرسو اساسا با وادار كردن 45 سي‌سي آب داغ به عبور از دانههاي آسياب شده قهوه اسپرسويي كه سخت به هم فشرده شده‌اند، تهيه مي‌شود.
اگر همه چيز به خوبي پيش برود آنچه از دستگاه بيرون مي‌آيد، مايع قهوه‌اي تيره و تا حدي غليظي است كه اندكي كف يا آن‌طور كه رايج است خامه، روي آن قرار دارد. اما در همين فرايند به ظاهر ساده عوامل بسياري نقش دارند؛ دماي آب، فشار آب، ريزي دانههاي آسياب شده و ميزان فشردگي قهوه. در واقع آنهايي كه مهارت زيادي در تهيه اسپرسو دارند، براي به دست آوردن يك فنجان قهوه با كيفيت تمام اين عوامل را تحت كنترل قرار مي‌دهند. بياييد از مهمترين عامل يعني قهوه شروع كنيم.
قهوه اسپرسو مخلوطي است از چند نوع دانه قهوه متفاوت كه از كشورهاي مختلفي به دست مي‌آيد. سپس اين دانه‌‌ها را آنقدر تفت مي‌دهند تا ظاهري تيره‌رنگ و روغني به خود بگيرند. دانههاي قهوه اسپرسو بايد به خوبي آسياب شوند. در واقع هر چه قهوه ريزتر آسياب شود. زمان بيشتري طول مي‌كشد كه قهوه حاضر شود. براي تهيه يك فنجان قهوه دلچسب بايد به طور معمول 25 ثانيه طول بكشد تا آب از ميان دانههاي قهوه آسياب‌شده عبور كند.
دستگاه‌هاي اسپرسوساز اساسا به دو روش كار مي‌كنند؛ بخار و پمپ. مدل‌هاي بخاري همان قهوه جوش‌هاي روگازي هستند. امروزه از نظر بسياري از اسپرسوبازهاي حرفه‌اي، اين مدل‌هاي دوتكه كوچك ارزان‌قيمت كه بيشتر در اروپا رايج‌اند، به خاطر مزه تلخي كه به قهوه مي‌دهند، نامرغوب به شمار مي‌روند. در واقع مشكل اين مدل‌ها دماي بالاتر آب در آنها نسبت به مدل‌هاي مدرن‌تر است.
روي قهوه به دست آمده از اين روش اثري از خامه ديده نمي‌شود و گاهي اوقات طعم سوختگي مي‌دهد. مدل‌هاي مجهز به پمپ به طور معمول در كافي‌شاپ‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند و اگر طالب اسپرسوي واقعي هستيد، خريد چنين دستگاهي سرمايه‌گذاري به مراتب مناسب‌تري خواهد بود.
در واقع اين مدل‌ها با افزايش فشار بخار، دماي آب را اندكي پايين‌تر از دماي جوش و در حدود 90 درجه سانتي‌گراد حفظ مي‌كنند. با عبور اين آب از ميان دانههاي آسياب شده به كمك پمپ، قهوه تيره‌رنگي به دست مي‌آيد كه بسيار غليظ و خوش و طعم خواهد بود.
قيمت اين دستگاه بسته به ابعاد و ظرفيت آن از 40، 50 هزار تومان تا چند ميليون تومان متغير است. اما فارغ از نوع و قيمت دستگاه اساس كار تمام اسپرسوسازها يكسان است. در ساده‌ترين ساختار ممكن يك دستگاه اسپرسو نيز براي عبور دادن آب از ميان قهوه از فشار آب داغي استفاده مي‌شود كه درون لوله‌اي درزبندي شده محبوس شده است.
در اين نوع دستگاه‌ها كه قهوه‌جوش‌هاي روگازي هم از آن دسته‌اند، قهوه درون قسمت قيف مانندي فلزي قرار مي‌گيرد كه از طريق لوله‌اي به يك مخزن وصل مي‌شود. با توجه به اينكه لوله ارتباطي بين مخزن و قسمت مخصوص قهوه تنها مسير خروجي از اين مخزن است، زماني كه آب درون آن بر اثر شعله گاز داغ مي‌شود تنها راه گريز آب از فشار به وجود آمده همان لوله‌اي است كه به توده فشرده قهوه ختم مي‌شود.
در واقع با توجه به اينكه انتهاي لوله درون آب داخل مخزن قرار دارد، فشار به وجود آمده در مخزن باعث مي‌شود آب داغ چاره‌اي جز بالا رفتن از لوله را نداشته باشد. اساسي‌ترين مشكل چنين سيستمي اين است كه فشار به دماي آب بستگي دارد. بنابراين ممكن است گاهي دماي مورد نياز براي ايجاد فشار كافي براي عبور آب از ميان قهوه از دماي مناسب براي دم كشيدن قهوه نيز فراتر رود.
در چنين شرايطي قهوه به دست آمده به جاي دم كشيدن، خواهد جوشيد و اندكي مزه سوختگي به خود مي‌گيرد. درست براي رهايي از همين شكل است كه در دستگاه‌هاي اندكي مدرن‌تر با گذاشتن پمپي كه فشار مورد نياز را تامين مي‌كند، وابستگي فشار به دما از بين رفته است.
در دستگاه‌هاي اسپرسوساز مجهز به پمپ وظيفه چنداني به دوش مخزن آب نيست. مخزن آب در اين نوع دستگاه‌ها بر خلاف مدل‌هاي روگازي، محفظه‌اي جداشدني است كه نه در برابر فشار مقاومتي از خود نشان مي‌دهد و نه قرار است كه در معرض حرارت قرار گيرد.
وظيفه اين مخزن تنها نگهداري آب سرد است. در واقع پمپ آب سرد را از اين مخزن مي‌كشد و آن را در فشار بالايي به سوي محفظه حرارت‌دهي انتقال مي‌دهد. محفظه حرارت‌دهي ظرف محكمي از جنس فولاد ضدزنگ است كه در شيار كف آن المنت‌هاي برقي جاسازي شده‌اند.
شير يك طرفه‌اي نيز در محفظه حرارت‌دهي وجود دارد كه آب فشار بالا از طريق آن وارد محفظه مي‌شود و از برگشت آب به پمپ جلوگيري مي‌كند. در آخرين مرحله از كار ماشين، آب تحت دما و فشار بالا از محفظه حرارت‌دهي خارج مي‌شود و به فيلتري مي‌رسد كه قهوه آسياب شده در حالتي بسيار فشرده درون آن جا گرفته است. در قسمت زيرين اين فيلتر جداشدني دو سوراخ قرار دارد كه قهوه داغ از آن مي‌چكد.
برخي از دستگاه‌هاي اسپرسو به آسيابي برقي مجهز‌اند كه فيلتر درست زير آن قرار مي‌گيرد. با اينكه در بسياري از دستگاه‌هاي امروزي تمام فرآيند دم‌كردن قهوه به شكل خودكار طي مي‌شود اما در مدل‌هاي كمي قديمي‌تر شير كنترلي روي دستگاه قرار دارد كه كاربر با چرخاندن آن مسير جريان آب داغ پرفشار به فيلتر محتوي قهوه را به صورت دستي باز مي‌كند. در واقع در اين نوع دستگاه‌ها چراغي وجود دارد كه به محض رسيدن آب به دماي مناسب روشن مي‌شود و به كاربر خبر مي‌دهد كه وقت باز كردن شير فرا رسيده است.
با اينكه تا پيش از ساخته شدن دستگاه‌هاي تمام خودكار اسپرسو كيفيت قهوه تهيه به شدت به مهارت فرد وابسته بود اما رعايت چند نكته در استفاده از اين دستگاه‌ها نيز باعث مي‌شود قهوه مطبوع‌تري به دست آوريد.
رعايت نظافت در استفاده از اين دستگاه‌ها بسيار مهم است. تفاله باقي‌مانده از دانههاي قديمي مي‌تواند كيفيت قهوه را به شدت كاهش دهد. همچنين با توجه به روغني بودن دانههاي اسپرسو، عدم شست‌وشوي به موقع دستگاه باعث مي‌شود روغن در قسمت‌هاي مختلف دستگاه انباشته شود كه مي‌تواند در طعم قهوه‌هاي بعدي اثر بگذارد.
اگر از دستگاه‌هايي استفاده مي‌كنيد كه مجهز به آسياب نيستند و بايد قهوه را در جاي ديگر آسياب كنيد، تنها زماني قهوه را آسياب كنيد كه مي‌خواهيد قهوه دم كنيد. در واقع روغن قهوه در مجاورت هوا به سرعت اكسيد مي‌شود. اين فرآيند به شدت عطر و طعم قهوه را تحت تاثير قرار مي‌دهد. مطمئن باشيد با كمي وسواس بيشتر مي‌توان قهوه‌هايي به مراتب دلچسب‌تر درست كرد. نوش‌جان.
قهوه فرانسوي با کاکائو
مواد لازم:
قهوه فرانسوي-2 قاشق مرباخوري
شير خشک- 3 قاشق مرباخوري
پودرکاکائو-1 قاشق مرباخوري
شکر-3 قاشق مرباخوري(به دلخواه)
آب جوش-1 ليوان
وانيل=کمي
دارچين=کمي
طرز تهيه:
ابتدا شکر و کاکائو و وانيل و دارچين و شير و قهوه را با آب جوش مخلوط مي کنيم و خوب هم مي زنيم. مواد بدست آمده را در قهوه جوش ريخته و روي اجاق گاز مي گذاريم و هم مي زنيم تا اينکه قهوه جوش بيايد.سپس قهوه را از روي آتش برداشته و در ليوان مي ريزيم.روي قهوه را مي توانيم با کمي شکلات تخته اي تزئين کنيم.
کاپوچينو *
ابتدا قهوه رابه صورت عادي تهيه ميکنيم
مواد لازم:
قهوه 1 قاشق مربا خوري
آب 1 فنجان
شکر 2 قاشق مربا خوري
شير نصف فنجان
طرز تهيه:
همه مواد را با هم مخلوط کرده و روي شعله ميگذاريم تا جوش بيايد.به محض جوش امدن خاموش ميکنيم
بعد قهوه داغ را داخل مخلوط کن ميريزيم وحدود3دقيقه ميزنيم
کاپوچينو اماده است طوري داخل فنجان ميريزيم که کف درست شده روي فنجان باشد
يک فنجان براي همه عمر
نوشيدني محبوب اغلب ما ايراني‌ها، چاي است، اما به تازگي قهوه هم دارد جاي خودش را در بين ما باز مي‌کند.
اگر از «کلاس» ظاهري که قهوه با خود به همراه مي‌آورد، بگذريم، بهتر است درباره فايده‌هاي آن هم قدري بدانيم. شايد تعجب کنيد اگر بدانيد در ده سال اخير، نوزده هزار بررسي در مورد اين فايده‌ها انجام شده و نتيجه اغلب آنها هم به نفع قهوه تمام شده است.
ماده‌اي که در قهوه وجود دارد و آن را از اين همه امتحان سربلند بيرون آورده، «کافئين» است. قهوه در مقدار مساوي، چيزي حدود سه و نيم برابر بيشتر از چاي وکولا کافئين دارد.
البته بعضي از خواص قهوه هم مربوط به کافئين نيست. قهوه، آنتي اکسيدان‌هاي زيادي هم دارد، مثل کلروژنيک و توکوفرول که باعث برخي اثرهاي شفابخش آن مي‌شود؛ به اضافه مواد معدني مثل منيزيم که معلوم شده مي‌توانند در بهبود پاسخ بدن به انسولين و اصلاح متابوليسم گلوکز موثر باشند.
محققان ايتاليايي، ماده ديگري به نام «تريگونلين» را هم در قهوه پيدا کرده‌اند. اين ماده به قهوه عطر و طعم تلخي مي‌دهد. خاصيت ضد باکتريال و ضد چسبندگي قهوه را – که جلوي ايجاد حفرات و پوسيدگي دندان را مي‌گيرد - به همين ماده نسبت مي‌دهند.
بد نيست فايده‌هاي قهوه را در افراد مختلف مرور کنيم. شما هم ببينيد در چه شرايطي هستيد و آيا از اين اثرها چيزي هم به شما مي‌رسد يا نه.
اگر ورزشکاريد...
چندي پيش، تحقيقي در مجله «درد» به چاپ رسيد که نشان مي‌داد، نوشيدن دو فنجان قهوه قبل از ورزش، مي‌تواند تا 48 درصد درد عضلاني پس از ورزش را کاهش دهد. اين يعني قهوه در تسکين درد حتي از آسپرين هم قوي‌تر است! ناپروکسن 30 درصد و آسپرين 25 درصد درد عضلاني را کم مي‌کند. البته محققان دانشگاه جورجيا که اين تحقيق را انجام داده‌اند، معتقدند، هنوز براي نتيجه‌گيري کلي زود است و فعلا مي‌توان گفت قهوه فقط در خانم‌هايي که خيلي قهوه خورهاي قهاري نبوده‌اند، چنين خاصيتي داشته است (يعني کساني که زياد قهوه مي‌خورند، نبايد چنين توقعي از آن داشته باشند).
علاوه بر اين، به نظر مي‌رسد قهوه در افرادي که تازه ورزش را شروع کرده‌اند، بيشتر کمک‌کننده است تا در ورزشکاران حرفه‌اي. به همين دليل، اين افراد مي‌توانند با استفاده از قهوه برنامه ورزشي خود را طولاني‌تر کنند . البته مراقب باشيد كه زياده روي نکنيد! دو فنجان قهوه درکنار روش‌هاي کم‌کننده درد عضلاني، مانند نرمش‌هاي کششي، ماساژ و حمام سرد، براي تسکين درد‌هاي پس از ورزش کافي است. درضمن، چون قهوه باعث افزايش دفع ادرار مي‌شود، بايد مراقب از دست دادن آب بدن، به خصوص بعد از ورزش باشيد.
اگر امتحان داريد...
اين را ديگر همه دانشجويان به تجربه فهميده‌اند که خوردن قهوه هنگام درس خواندن، به خصوص شب امتحان، چقدر مي‌تواند به تمرکز و هشياري آنها کمک کند. البته دانشمندان هم اين خاصيت قهوه را مورد بررسي قرار داده‌اند. آنها به اين نتيجه رسيده‌اند که کافئين مي‌تواند سرعت پردازش اطلاعات را تا 10 درصد زياد کند. يک فنجان قهوه بعد ازصرف غذا با خواب آلودگي بعد از آن مقابله مي‌کند و به حفظ هشياري و تمرکز هم کمک مي‌کند. اين مسأله در مورد شيفت‌هاي کاري شبانه هم (البته با دو فنجان) صدق مي‌کند. ارزش اين خاصيت در اين است که مي‌تواند جلوي خيلي از حوادث کاري را در شيفت‌هاي شب بگيرد، به خصوص رانندگان جاده‌ها که جان عده زيادي مسافر در گرو بيداري و هشياري آن‌هاست.
اگر مي‌خواهيد بيمار نشويد...
نتيجه تحقيقات دانشمندان دانشگاه کاليفرنيا در سان‌ديه‌گو نشان داده که قهوه مي‌تواند تا 60 درصد خطر بروز ديابت نوع دو را در افراد مستعد کم کند (البته اگر با يک خروار شکر ميل نشود!) جالب‌تر اين جاست که اين کاهش، در کساني که تست تحمل گلوکزشان مختل بود، تا 70 درصد بوده است. محققان آلماني هم تاثير قهوه در کاهش سرطان کولون را کشف کرده‌اند. يک آنتي‌اکسيدان قوي به نام «متيل پيريدينيوم»،آنزيم‌هاي ضد اين سرطان را تقويت مي‌کند. اين ماده در فرآوري قهوه توليد مي‌شود و هر چه قهوه بيشتر حرارت ديده باشد، مقدار آن بيشتر است.
حداقل شش مطالعه مستقل، رابطه بين نوشيدن قهوه و پيش‌گيري از پارکينسون را اثبات کرده‌اند.
محققان مي‌گويند، اگر کسي به طور منظم قهوه بخورد،60 تا 80 درصد کمتر از سايرين دچار اين بيماري مي‌شود (البته بررسي‌ها نشان داده که مصرف استروژن در زنان يائسه مي‌تواند جلوي اين اثر قهوه را بگيرد ). خاصيت ديگر قهوه که شايد با آن آشنا باشيد، جلوگيري از سنگ کليه است. اين خاصيت از کافئين موجود در قهوه سرچشمه مي‌گيرد که ادرارآور است و جلوي جمع شدن ادرار و در نتيجه رسوب سنگ در کليه را مي‌گيرد. براي تکميل اين فهرست، مي‌توانيد اين را هم اضافه کنيد که قهوه درکاهش سنگ صفرا هم موثر شناخته شده است.
اگر پا به سن گذاشته‌ايد...
قهوه مي‌تواند محافظ خوبي براي قلب زنان يائسه باشد. يک مطالعه 15 ساله که در مجله تغذيه باليني آمريکا به چاپ رسيده، نشان مي‌دهد خانم‌هاي يائسه‌اي که روزانه حداقل سه فنجان قهوه مي‌خورند، 28 درصد کمتر از بقيه زنان در اين سن، دچار بيماري‌هاي قلبي و ساير بيماري‌هاي التهابي غيرسرطاني ميشوند. دانشمندان معتقدند، اين خاصيت ناشي از آنتي‌اکسيدان‌هايي است که از التهاب و بيماري قلب جلوگيري مي‌کند و قهوه سرشار از آن‌هاست.
زياده روي ممنوع!
همه اين‌ها که گفتيم، دليل بر اين نمي‌شود که بخواهيم در مصرف قهوه زياده‌روي کنيم يا خداي ناکرده خودمان را با آن خفه کنيم! قهوه هم ممکن است براي بعضي آدم‌ها مناسب نباشد. اين افراد شايد نتوانند بعضي از اثرهاي جانبي آن را (به خصوص در مقادير زياد) مانند تپش قلب، بي‌خوابي، لرزش دست و تحريک‌پذيري را تحمل کنند. علاوه بر اين، ممکن است قهوه باعث بالا رفتن کلسترول خون بعضي از افراد شود. پزشکان توصيه مي‌کنند زنان باردار، بيماران قلبي و کساني که در معرض پوکي استخوان هستند، از خوردن قهوه (به خصوص زيادش!) صرف‌نظر کنند.
دکتر مهشيد چايچي (تبيان)
انواع قهوه
امروزه انواع قهوه با نام هاى ترك، فرانسه يا اسپرسو شناخته مى شوند.جالب است بدانيد نامگذارى قهوه به اين نام ها، ربطى با نحوه كشت يا محل كشت آن ندارد. زيرا كشورهاى تركيه، فرانسه يا ايتاليا مزارع كشت قهوه ندارند و قهوه فقط در يك شرايط خاص و در مناطقى كه داراى آب و هواى گرم حاره اى باشند رشد پيدا مى كند.اصطلاح قهوه ترك از آنجا پديد آمد كه ترك ها، اولين كشورى بودند كه قهوه را به شيوه اى كه خودشان مى پسنديدند، پخت و آسياب كرده و سپس مى جوشاندند. ترك ها پودر قهوه را با آب حل كرده، سپس مى جوشاندند و بعد از به اصطلاح عمل آمدن قهوه، آن را مى خوردند. در اين روش، خود قهوه علاوه بر عصاره و شيره آن نيز خورده مى شود كه برخى معتقدند در درازمدت باعث از بين رفتن پرزهاى معده مى شود. اگر تنها ۱۰ درصد از جمعيت ۷۰ ميليونى ايران، يعنى فقط ۷ ميليون از ايرانيان قهوه بنوشند، روزانه بايد در ايران ۵۶ تن قهوه مصرف شود
بعد از آن فرانسوى ها به اين دليل كه نمى توانستند قهوه را مانند ترك ها مصرف كنند، روش جديدى را ابداع كردند و با قرار دادن فيلترى در قهوه جوش، قهوه را صاف كرده و بعد مى نوشيدند. قهوه اى كه از اين روش به دست مى آمد به نام قهوه فرانسه معروف شد.ايتاليايى ها نيز در سال ۱۸۲۲ روش جديدى را ابداع كردند كه شايد بهترين روش تهيه قهوه باشد. به اين طريق كه در فشار بالا و با آب ۹۰ درجه از دانه قهوه، عصاره آن گرفته مى شود. قهوه به دست آمده از اين طريق به قهوه اسپرسو معروف است. اسپرسو در زبان ايتاليايى به معنى خيلى كوتاه و چيزى كه از طريق اعمال فشار زياد به دست آمده، است.قهوه، علاوه بر اينكه در ۳ نوع ترك، فرانسه و اسپرسو شناخته مى شود، به طور كلى در دو نوع ربوستا و عربيكا كشت و برداشت مى شود.
قهوه عربيكا بيشتر در كشورهاى آفريقايى و آمريكاى لاتين و قهوه ربوستا در كشورهاى آسياى شرقى كشت مى شود. در ضمن ۷۰ درصد توليدات قهوه دنيا را قهوه عربيكا تشكيل مى دهد.در حقيقت قهوه هاى ترك، فرانسه و اسپرسو علاوه بر آنكه شيوه تهيه آنها متفاوت است، هر يك با درصدهاى مختلفى از قهوه هاى عربيكا و ربوستا تشكيل شده اند. گاهى نيز ديده مى شود، در تهيه قهوه ترك، تنها از قهوه ربوستا و براى قهوه اسپرسو فقط از قهوه عربيكا استفاده مى شود. اين درصدها در هر كشور بسته به ذائقه مردم آن متفاوت است.
در مورد درست کردن قهوه ترک ، با قهوه جوش دستي ، مهمترين نکته اينکه نزاريد قهوتون جوش بياد و در موقعي که لايه کف روش تشکيل شد و از کنار جمع ميشد خاموشش کنيد ؛ اب سرد هم که باعث بهتر شدن قهوتون ميشه ؛ براي قهوه هاي کلاسيک مثل ترک ، اندونزي يا فرانسوي بهتر که از قهوه جوش دستي استفاده کنيد و بيخودي پول قهوه جوش هاي معمولي نديد ، اما براي اسپرسو يا کاپوچينو ارزش داره يه اسپرسو ساز تا 150-200 هزينه کنيد.(تجربه خودم)
